Hybride werken is vaak online werken. In de digitale wereld zijn veilige wachtwoorden essentieel voor onze online veiligheid. Wachtwoorden beschermen onze accounts en persoonlijke informatie tegen ongewenste toegang. In dit artikel leer je hoe je zorgt voor veilige wachtwoorden.
Inhoud
Wat is een wachtwoord?
Een wachtwoord is een reeks tekens die je gebruikt om toegang te krijgen tot een account. Het is als een sleutel die jouw digitale identiteit beschermt. Wachtwoorden zijn al sinds de jaren zestig in gebruik, maar hun belang is tegenwoordig groter dan ooit. Ze vormen de eerste verdedigingslinie tegen ongewenste toegang tot je gegevens.
Accountwachtwoorden
De meeste wachtwoorden die we gebruiken zijn de wachtwoorden die je gebruikt voor individuele accounts, zoals je e-mail, sociale media, online applicaties, banken en verzekeringen en voor online shoppen. Het is heel belangrijk om deze wachtwoorden regelmatig te wijzigen en sterk te houden.
Zakelijk gebruik van wachtwoorden
We gebruiken voor ons werk verschillende accounts waarbij wachtwoorden nodig zijn. Denk aan bijvoorbeeld de volgende toepassingen:
- E-maildiensten (bijvoorbeeld Microsoft Outlook)
- Projectmanagementtools (zoals Asana of Trello)
- CRM-systemen (bijvoorbeeld Salesforce)
- HR-systemen (zoals Workday)
- Financiële software (bijvoorbeeld QuickBooks)
Privégebruik van wachtwoorden
Privé maken we uiteraard ook gebruik van accounts waarvoor veilige wachtwoorden noodzakelijk zijn. Denk hierbij aan.
- Sociale media (zoals Facebook of Instagram)
- Online bankieren (bijvoorbeeld ING of Rabobank)
- Streamingdiensten (zoals Netflix of Spotify)
- E-commerce websites (bijvoorbeeld Bol.com of Amazon)
- E-mailaccounts (zoals Gmail of Yahoo Mail)
Aan welke eisen moeten wachtwoorden voldoen?
Een sterk wachtwoord moet aan verschillende eisen voldoen om de beveiliging van je accounts te waarborgen. Hier zijn de belangrijkste criteria voor een veilig wachtwoord:
De juiste lengte
Het wachtwoord moet minimaal 12 tekens lang zijn. Langere wachtwoorden zijn over het algemeen moeilijker te kraken.
Complexiteit
Gebruik een combinatie van hoofdletters, kleine letters, cijfers en speciale tekens (zoals !, @, #, $). Dit maakt het moeilijker voor hackers om je wachtwoord te raden of te kraken.
Uniciteit
Vermijd het gebruik van voor de hand liggende woorden of patronen, zoals “123456”, “password”, of je naam en geboortedatum. Gebruik geen persoonlijke informatie die gemakkelijk te achterhalen is.
Geen hergebruik
Gebruik elk wachtwoord slechts voor één account. Als een wachtwoord wordt gelekt, blijven je andere accounts beschermd.
Regelmatig bijwerken
Verander je wachtwoorden regelmatig, bijvoorbeeld elke zes maanden, vooral voor belangrijke accounts zoals e-mail en bankdiensten.
Statistieken over wachtwoorden
Wachtwoorden vormen een cruciaal onderdeel van onze digitale veiligheid. Ondanks dit worden vaak nog zwakke of hergebruikte wachtwoorden gekozen, wat leidt tot grote risico’s. Hieronder staan statistieken die deze problemen en oplossingen benadrukken.
Gemiddelde lengte en complexiteit
Het gemiddelde wachtwoord is vaak minder dan 10 tekens lang, wat het kwetsbaar maakt voor brute force-aanvallen. Veel gebruikers kiezen voor eenvoudige en voorspelbare wachtwoorden zoals “123456” of “password”.
Herbruik van wachtwoorden
Ongeveer 60% van de gebruikers hergebruikt wachtwoorden op meerdere accounts. Dit verhoogt het risico van een datalek, aangezien een enkele inbreuk meerdere accounts kan compromitteren.
Databreach statistieken
In 2020 waren er 3,2 miljard unieke e-mail- en wachtwoordcombinaties gelekt. In 2019 werden meer dan 4 miljard records blootgesteld door datalekken, wat aantoont hoe wijdverspreid en gevaarlijk deze inbreuken zijn.
Gebruik van multifactor authenticatie (MFA)
Slechts ongeveer 10% van de gebruikers maakt gebruik van MFA, ondanks dat dit de beveiliging aanzienlijk verbetert. MFA biedt een extra beveiligingslaag die ongeautoriseerde toegang voorkomt, zelfs als het wachtwoord is gekraakt.
Meest voorkomende wachtwoorden
“123456”, “password”, “123456789”, “12345678”, en “12345” zijn consequent de meest gebruikte wachtwoorden wereldwijd. Deze wachtwoorden zijn gemakkelijk te raden en vormen een groot beveiligingsrisico.
Phishing en social engineering
Ongeveer 80% van de datalekken zijn gerelateerd aan zwakke of gestolen wachtwoorden. Phishing-aanvallen blijven een primaire methode om wachtwoorden te stelen, waardoor bewustzijn en voorzichtigheid cruciaal zijn.
Bedrijven en wachtwoordbeleid
Slechts 54% van de bedrijven heeft een strikt wachtwoordbeleid. Ongeveer 78% van de IT-professionals gelooft dat hun werknemers de beveiligingsregels rond wachtwoorden niet volgen, wat de beveiliging van het bedrijf in gevaar brengt.
Gebruik van wachtwoordmanagers
Ongeveer 24% van de gebruikers maakt gebruik van een wachtwoordmanager om complexe wachtwoorden te genereren en te beheren. Wachtwoordmanagers helpen bij het creëren van unieke, sterke wachtwoorden voor elk account.
Wachtwoordverandering
Gemiddeld veranderen gebruikers hun wachtwoord slechts eens in de zes maanden, ondanks dat frequentere veranderingen worden aanbevolen. Regelmatige wachtwoordveranderingen verminderen het risico op langdurige compromittering.
Educatie en bewustzijn
Meer dan 50% van de gebruikers is zich niet bewust van de risico’s van zwakke wachtwoorden en de voordelen van sterke wachtwoordpraktijken. Educatie en bewustwording zijn cruciaal voor betere beveiligingsgewoonten. Zelfs de Nederlandse overheid adviseert bedrijven om intern bewustzijnscampagnes te organiseren.
In 10 stappen naar veilige wachtwoorden
Je leert in dit stappenplan niet alleen hoe je sterke wachtwoorden maakt, maar ook hoe je ze veilig bewaart en gebruikt. Volg deze eenvoudige richtlijnen en je hoeft je geen zorgen meer te maken over de veiligheid van je digitale leven. Het toepassen van deze stappen zal je helpen om hackers buiten de deur te houden en je persoonlijke informatie te beschermen.
1. Gebruik sterke wachtwoorden
Wat te doen:
Zorg ervoor dat elk wachtwoord minimaal 12 tekens lang is en gebruik een mix van hoofdletters, kleine letters, cijfers en speciale tekens.
Wat niet te doen:
Gebruik geen voorspelbare patronen zoals “123456”, “qwerty” of “password”.
Waarom:
Sterke wachtwoorden zijn moeilijker te raden of te kraken door hackers. Voorspelbare patronen maken het eenvoudig voor aanvallers om toegang te krijgen.
2. Gebruik voor elk account een uniek wachtwoord
Wat te doen:
Gebruik nooit hetzelfde wachtwoord voor meerdere accounts. Als een wachtwoord wordt gelekt, blijft de rest van je accounts veilig.
Wat niet te doen:
Hergebruik geen wachtwoorden voor verschillende accounts.
Waarom:
Het gebruik van unieke wachtwoorden voorkomt dat één enkele inbreuk leidt tot meerdere gehackte accounts.
3. Gebruik een wachtwoordmanager
Wat te doen:
Download en installeer een betrouwbare wachtwoordmanager uit ons overzicht. Let op: Wij adviseren om niet voor LastPass te kiezen.
Wat niet te doen:
Schrijf wachtwoorden niet op papier en sla ze niet op in een onversleuteld bestand op je computer.
Waarom:
Een wachtwoordmanager helpt je complexe wachtwoorden te genereren en veilig op te slaan, zodat je ze niet zelf hoeft te onthouden. Papier en onversleutelde bestanden kunnen makkelijk verloren gaan of gestolen worden.
4. Stel multi-factor authenticatie (MFA) in
Wat te doen:
Activeer MFA (of twee-factor authenticatie 2FA) op al je accounts die dit ondersteunen. Dit vereist minimaal een extra verificatiestap, zoals een code die naar je telefoon wordt gestuurd, naast je wachtwoord.
Wat niet te doen:
Vertrouw niet alleen op je wachtwoord als enige beveiligingslaag.
Waarom:
MFA (of 2FA) biedt een extra beveiligingslaag en maakt het voor hackers moeilijker om toegang te krijgen tot je accounts, zelfs als ze je wachtwoord hebben.
5. Bewaar je hoofdwachtwoord veilig
Wat te doen:
Kies een sterk, uniek wachtwoord voor je wachtwoordmanager en schrijf dit op een veilige plek, zoals een kluisje, of gebruik een fysiek wachtwoordboekje dat je goed bewaart.
Wat niet te doen:
Sla je hoofdwachtwoord niet op in je browser of op je smartphone.
Waarom:
Je hoofdwachtwoord is de sleutel tot al je andere wachtwoorden, dus het moet goed beschermd zijn. Als iemand dit wachtwoord vindt, hebben ze toegang tot al je accounts.
6. Vermijd het gebruik van persoonlijke informatie
Wat te doen:
Gebruik geen namen, geboortedata of andere persoonlijke informatie in je wachtwoorden.
Wat niet te doen:
Gebruik geen wachtwoorden die makkelijk te raden zijn door iemand die je kent of informatie over je kan opzoeken.
Waarom:
Persoonlijke informatie is vaak eenvoudig te achterhalen door hackers, vooral via sociale media, en maakt je wachtwoorden kwetsbaarder.
7. Wees alert op phishing
Wat te doen:
Klik niet zomaar op links in e-mails of berichten van onbekende bronnen. Controleer altijd de afzender en de URL voordat je inlogt.
Wat niet te doen:
Vertrouw geen e-mails of berichten die vragen om je wachtwoord of andere gevoelige informatie.
Waarom:
Phishing is een veelgebruikte methode om wachtwoorden te stelen. Het is belangrijk om voorzichtig te zijn en verdachte berichten te herkennen.
8. Regelmatig wachtwoorden vervangen
Wat te doen:
Vervang je belangrijkste wachtwoorden (e-mail, bank, wachtwoordmanager) regelmatig, bijvoorbeeld elk half jaar.
Wat niet te doen:
Laat je wachtwoorden niet jarenlang ongewijzigd.
Waarom:
Regelmatig vervangen van wachtwoorden vermindert de kans dat een oud wachtwoord wordt misbruikt als het ooit gelekt is.
9. Vermijd openbare wifi voor vertrouwelijke activiteiten
Wat te doen:
Gebruik alleen beveiligde en vertrouwde wifi-netwerken voor het inloggen op gevoelige accounts.
Wat niet te doen:
Vermijd het gebruik van openbare wifi-netwerken zonder VPN (Virtual Private Network) voor vertrouwelijke activiteiten.
Waarom:
Openbare wifi-netwerken zijn vaak onbeveiligd en kunnen eenvoudig worden afgeluisterd door kwaadwillenden.
10. Geen wachtwoorden opslaan in browsers of smartphones
Wat te doen:
Gebruik een wachtwoordmanager in plaats van de ingebouwde opslag van wachtwoorden in browsers of smartphones.
Wat niet te doen:
Sla geen wachtwoorden op in je browser of smartphone zonder extra beveiliging.
Waarom:
Browsers en smartphones kunnen kwetsbaar zijn voor hacks en malware, waardoor opgeslagen wachtwoorden gestolen kunnen worden. Wachtwoordmanagers bieden betere beveiligingsopties.
Veelgemaakte fouten
Bij het gebruik van wachtwoorden worden vaak fouten gemaakt die je accounts kwetsbaar maken voor hackers. Hier zijn de meest voorkomende fouten en waarom je ze moet vermijden om je online veiligheid te verbeteren.
Hergebruik van wachtwoorden
Als je hetzelfde wachtwoord voor meerdere accounts gebruikt, kunnen hackers met één wachtwoord toegang krijgen tot al je accounts. Dit verhoogt het risico op identiteitsdiefstal en verlies van persoonlijke gegevens.
Gebruik van zwakke wachtwoorden
Eenvoudige wachtwoorden zoals “123456” of “password” zijn makkelijk te raden. Zwakke wachtwoorden bieden hackers een gemakkelijke toegang tot je accounts. Gebruik altijd een combinatie van letters, cijfers en symbolen.
Korte wachtwoorden
Korte wachtwoorden zijn sneller te kraken door brute force-aanvallen. Een wachtwoord van minstens twaalf tekens maakt het moeilijker voor hackers om je wachtwoord te raden en toegang te krijgen tot je accounts.
Geen gebruik van Multi-Factor Authentication (MFA)
MFA voegt een extra beveiligingslaag toe door een tweede vorm van verificatie te vereisen. Zonder MFA kunnen hackers gemakkelijker inbreken, zelfs als ze je wachtwoord hebben. Zet MFA aan voor extra veiligheid.
Gebruik van voorspelbare patronen
Het gebruik van persoonlijke informatie of eenvoudige patronen maakt je wachtwoorden voorspelbaar. Hackers kunnen makkelijk raden wat je wachtwoord is. Vermijd bekende gegevens zoals je geboortedatum of naam.
Niet regelmatig veranderen van wachtwoorden
Als je wachtwoorden niet regelmatig wijzigt, verhoog je het risico dat ze gekraakt worden. Wachtwoorden kunnen na verloop van tijd uitgelekt zijn. Verander je wachtwoorden regelmatig om je accounts veilig te houden.
Opslaan van wachtwoorden in onveilige documenten
Wachtwoorden opslaan in onversleutelde documenten is risicovol. Als iemand toegang krijgt tot deze bestanden, heeft hij direct toegang tot al je accounts. Gebruik een wachtwoordmanager voor veilige opslag.
Delen van wachtwoorden
Wachtwoorden delen met anderen verhoogt het risico op ongeautoriseerde toegang. Zelfs mensen die je vertrouwt kunnen per ongeluk je wachtwoord delen of het opslaan op een onveilige manier. Houd je wachtwoorden altijd privé.
Geen gebruik van wachtwoordmanagers
Een wachtwoordmanager helpt bij het maken en beheren van sterke wachtwoorden. Zonder wachtwoordmanager gebruik je waarschijnlijk zwakkere wachtwoorden. Een wachtwoordmanager zorgt voor veilige en unieke wachtwoorden voor al je accounts.
Gebruik van oude wachtwoorden
Het hergebruiken van oude wachtwoorden na een wijziging vermindert de effectiviteit van je beveiliging. Hackers kunnen je oude wachtwoorden gebruiken om toegang te krijgen. Gebruik altijd nieuwe, unieke wachtwoorden.
Advies: gebruik een wachtwoordmanager
Unieke en veilige wachtwoorden zijn een noodzaak om ons digitale leven te beveiligen. Het probleem is echter dat het voor het menselijk brein onmogelijk is om voor elk account veilige en unieke wachtwoorden te bedenken en te onthouden. Het advies is om een wachtwoordmanager te gebruiken. Bekijk ons overzicht van wachtwoordmanagers.
