Te laat komen ondermijnt je carrière

Iedereen heeft zo’n collega. Altijd nét te laat. Voor vergaderingen, overleggen, de start van de werkdag. Je hoort het excuus al voordat hij of zij binnenkomt: file, wekker niet gegaan, kind was lastig. Één keer te laat komen is niet erg. Maar bij sommigen is het een patroon. En structureel te laat komen zegt iets. Niet alleen over hun planning – maar over hun geschiktheid als collega.

Te laat komen lijkt op het eerste gezicht een kwestie van gewoon op tijd vertrekken. Maar vaak is het een signaal van iets groters, zoals gebrekkige planning of uitstelgedrag. In die zin is het een typisch voorbeeld van waar timemanagement over gaat. Meer weten? Lees dan ons overzichtsartikel over timemanagement

Hoe te laat komen je carrière schaadt

Een grootschalige analyse door Harvard Business School van meer dan 25 miljoen tijdkaarten bij Amerikaanse retailers liet zien dat werknemers die regelmatig te laat kwamen of afwezig waren, een significante negatieve impact hadden op de verkoop en productiviteit van winkels. Met andere woorden: individuele punctualiteit beïnvloedt direct de prestaties van een hele organisatie.

Te laat komen lijkt misschien onschuldig, maar het is een gedragspatroon dat grote gevolgen kan hebben voor je loopbaan. Werkgevers letten op betrouwbaarheid, timing en zelforganisatie. En collega’s vormen snel een oordeel. Als je structureel te laat komt, beschadig je je professionele imago, verklein je je kansen op doorgroeien en tast je het vertrouwen in jouw verantwoordelijkheden aan. Hier zijn tien redenen waarom te laat komen meer kapot maakt dan je lief is.

Hier zijn tien redenen waarom te laat komen meer kapot maakt dan je lief is.

1. Als op tijd komen al niet lukt, hoe pak je dan iets complex aan?

We vragen niet veel: gewoon op tijd zijn. Dat is de ondergrens van professioneel gedrag. Als een collega daar al moeite mee heeft, hoe ga je die dan een belangrijk project geven? Wie struikelt over het begin, komt zelden ver. Op tijd komen is de eerste test. En hij zakt ervoor.

2. Je dwingt anderen zich aan te passen aan jouw chaos

Elke keer dat hij of zij te laat binnenloopt, moeten wij het werk onderbreken, mensen bijpraten, tempo aanpassen. Het team draait om samenwerking, niet om uitloop. Te laat komen op je werk wordt daarmee niet alleen een individueel probleem, maar een stoorzender voor het hele team.

3. Je laat zien dat je afspraken niet serieus neemt

Een afgesproken tijd is geen suggestie. Het is een afspraak. Als die collega structureel later binnenkomt dan afgesproken, wordt duidelijk dat afspraken voor hem of haar geen prioriteit zijn. En wie daarin laks is, laat zich ook op andere vlakken niet serieus nemen.

4. Je trekt het hele team uit z’n ritme

Een dag of overleg heeft een ritme. We starten met focus, prioriteiten, een duidelijke lijn. Maar zodra de laatkomer binnenstapt, moet alles opnieuw. De vaart is eruit. Iedereen moet schakelen. Één persoon gooit het hele tempo onderuit. En dat herhaalt zich. Elke keer weer.

5. Je ondermijnt je eigen geloofwaardigheid

Je kunt nog zo goed zijn in je werk: als je te laat binnenkomt met een koffie in je hand, denkt niemand ‘wat een professional’. Je geloofwaardigheid brokkelt af. Te laat komen op het werk maakt een luie indruk, of je dat nou wilt of niet.

6. Het straalt luiheid of onverschilligheid uit

Misschien is het geen onwil. Maar zo komt het wél over. Die collega wekt de indruk dat het werk geen prioriteit heeft. Dat er geen gevoel van urgentie is. En dat wringt als jij en anderen wél vol gas geven. Structureel te laat komen voelt dan als een gebrek aan respect.

7. Slechte timing = slechte planning

Het is niet pech als iemand dag in, dag uit te laat is. Het is een teken van gebrekkige zelforganisatie. Geen voorbereiding, geen buffer, geen plan. En iemand die zijn eigen tijd niet in de hand heeft, krijgt ook de rest zelden goed geregeld. Dat zien we terug in álles.

8. Je bent een risico voor klantrelaties

Als die collega te laat is bij een klant, wordt het pijnlijk. Je krijgt geen tweede kans voor een eerste indruk. En dan is ‘sorry, brug open’ echt niet genoeg. Klanten verwachten professionaliteit. Op tijd komen bij afspraken is dan niet optioneel – het is de basis.

9. Je zet jezelf buitenspel voor kansen

We gunnen mensen kansen, maar niet blind. Verantwoordelijkheid moet je verdienen. En eerlijk is eerlijk: een collega die niet eens op tijd komt opdagen, straalt geen zelfstandigheid of betrouwbaarheid uit. Dus wie blijft hangen in dat gedrag, komt niet in beeld voor promotie of projecten. Logisch.

10. Je mist het belangrijke eerste kwartier

In het begin van een overleg of werkdag gebeurt het meeste: doelen stellen, rollen verdelen, obstakels bespreken. De laatkomer mist dat. Moet later worden bijgepraat. Vraagt tijd van anderen. En loopt structureel achter de feiten aan. Op tijd komen is cruciaal.

Waarom komt die collega eigenlijk steeds te laat?

Het is makkelijk om te zeggen: “hij moet gewoon beter zijn best doen.” Maar gedrag komt ergens vandaan. Veel structureel te laat komen heeft psychologische oorzaken. Hier zijn de meest voorkomende:

Perfectionisme

Ironisch, maar waar: perfectionisten komen opvallend vaak te laat. Ze willen hun voorbereiding tot in de puntjes afronden, waardoor ze blijven tweaken, schuiven en aanpassen tot het laatste moment. Hun intentie is goed – ze willen het perfect doen – maar ze verliezen daarmee het grotere plaatje: op tijd starten ís ook professioneel.

Faalangst of vermijdingsgedrag

Sommige mensen stellen afspraken of taken onbewust uit omdat ze bang zijn om te falen of om beoordeeld te worden. Te laat komen is dan geen luiheid, maar een uitvlucht. Door te laat te zijn, vermijden ze het moment waarop ze ‘moeten presteren’ – al leidt het tot precies datgene waar ze bang voor zijn: negatieve beoordeling.

Aandachtsproblemen / ADHD

Bij mensen met ADHD of aandachtsproblemen ontbreekt vaak het interne tijdgevoel. Ze raken gemakkelijk afgeleid of verliezen zich volledig in een taak, waardoor ze te laat in beweging komen. Ook overschatten ze hun vermogen om snel te schakelen. De intentie is er vaak wél, maar het executief functioneren schiet tekort – zonder bewuste strategie blijft dat zo.

Onbewuste rebellie of machtsstrijd

Te laat komen kan ook een vorm van passief verzet zijn. Bijvoorbeeld tegen regels, gezag of de werkcultuur. Die collega laat onbewust weten: “Jullie bepalen niet mijn tempo.” Het is geen bewuste sabotage, maar eerder een onderliggende machtsstrijd of behoefte aan autonomie die zich uit via gedrag. Niet effectief, wel veelvoorkomend.

Gebrek aan motivatie of zingeving

Als het werk geen betekenis heeft voor iemand, verdwijnt het gevoel van urgentie. Waarom zou je op tijd zijn voor iets dat je niet inspireert of waar je geen waardering voor voelt? Te laat komen wordt dan een signaal van demotivatie – en soms ook een roep om verandering, zonder dat die uitgesproken wordt.

Chronisch optimisme (planning fallacy)

Sommige mensen geloven oprecht dat ze “nog wel even dit kunnen doen” of dat ze er “met twintig minuten reistijd wel komen” – ook al blijkt keer op keer dat het niet klopt. Ze overschatten hun snelheid en onderschatten obstakels. Het probleem zit niet in onwil, maar in een hardnekkige denkfout.

Stress, overbelasting of slaaptekort

Als iemand mentaal overbelast is, is op tijd komen één van de eerste dingen die instort. Er is geen buffer meer, geen rust, geen overzicht. Moeite met opstaan, vergeten waar de dag mee begint, en constant achter de feiten aanlopen zijn dan symptomen van iets groters: structurele overbelasting of gebrek aan herstel.

Slechte gewoonten en gebrek aan reflectie

Sommige mensen zijn zich nauwelijks bewust van hun patroon. Te laat komen is voor hen ‘gewoon hoe het gaat’. Ze staan te laat op, beginnen zonder voorbereiding, vergeten reistijd in te calculeren. Pas als iemand hen erop aanspreekt – en dat serieus oppakt – komt er ruimte voor verandering. Als die bereidheid er is, tenminste.

Verslavingsproblematiek

Bij sommige mensen speelt verslaving een rol, bijvoorbeeld aan alcohol, drugs, slaap- of kalmeringsmiddelen. De gevolgen hiervan – zoals vermoeidheid, traag opstarten, gebrek aan overzicht of motivatie – leiden vaak tot structureel te laat komen. Dit vraagt om meer dan planning: hier is professionele hulp nodig. Signalen herkennen en bespreekbaar maken is cruciaal.

Wat kun je ermee?

Veel van de oorzaken zijn verklaarbaar – maar dat betekent niet dat ze oké zijn. Wat wél helpt, is als iemand zijn gedrag wil verbeteren. Een cursus time management biedt daarvoor in veel gevallen een laagdrempelige en praktische aanpak. Niet zweverig, wel effectief. Denk aan realistisch plannen, energiemanagement, het leren herkennen van afleidingspatronen en het aanbrengen van structuur.

Keiharde conclusie

De bevindingen van Harvard Business School zijn ondubbelzinnig: zelfs één medewerker die regelmatig te laat komt, heeft een aantoonbaar negatieve invloed op omzet, productiviteit, klanttevredenheid, teammoraal en managementbelasting. Het gaat dus niet alleen om irritatie of een slechte gewoonte – het is een aantoonbare bedreiging voor het bedrijfsresultaat. Eén persoon kan al een domino-effect veroorzaken dat het hele team ontregelt.

Structureel te laat komen is daarmee niet slechts ongewenst gedrag, maar een legitieme reden om iemand niet (meer) op de juiste plek in de organisatie te laten functioneren. Zeker als iemand niet in staat of bereid is om dit gedrag te verbeteren, moet je de conclusie durven trekken: hij of zij past niet in een professionele werkomgeving. Punt.

Veelgestelde vragen