Je zit in een vergadering. Iemand zegt iets over “draagvlak creëren in een integrale aanpak met voldoende stakeholderbetrokkenheid.” Je knikt. De rest ook. Niemand weet precies wat het betekent. Maar ja… als de kudde knikt, knik jij toch ook maar?
Voor je het weet, praat je zelf schaapachtig mee. Je gebruikt woorden die niet van jou zijn. Woorden die vaag zijn, maar slim klinken. Je voelt je professioneel, maar ergens knaagt er iets: zeg ik nou eigenlijk wel iets?
In dit artikel ga ik in op tien veelgebruikte termen die slimmer klinken dan ze zijn. Ik hoop dat je na het lezen inziet dat wolligheid ten koste gaat van helderheid en vaak bewust wordt misbruikt om de vaak harde realiteit te verzachten of om overdreven interessant te doen.
Inhoud
1. Functionele competenties
Je leest het in personeelsplannen of hoort het bij sollicitaties: “We zoeken iemand met de juiste functionele competenties.” Je denkt misschien: ik hoop dat ik ze heb, wat het ook zijn…
Mensen gebruiken dit om professioneel te klinken. Of om te doen alsof ze een wetenschappelijk rapport aan het schrijven zijn. Maar eerlijk? Het betekent gewoon: vaardigheden. Dingen die je kunt.
Laat je dus niet misleiden. Je hebt geen ‘competentieanalyse’ nodig om te weten of iemand goed is met Excel. Vraag gewoon: Wat kun je? Waar ben je goed in? Veel duidelijker.
2. Mobiliteit op de arbeidsmarkt
Sommige mensen verliezen hun baan. Anderen ‘vergroten hun mobiliteit op de arbeidsmarkt’. Dat laatste klinkt alsof je net een cursus Rondjes Lopen op Wandelschoenen hebt gedaan.
Deze term verbergt vaak dat iemand ontslagen is, of zijn werk niet meer kan houden. Het lijkt vriendelijk, maar het is vooral vaag. Want wat bedoelen ze? Gewoon: van baan veranderen. Soms met stress, soms noodgedwongen.
Laat je niet in slaap sussen door woorden als mobiliteit. Als iemand zijn werk kwijt is, dan is dat iets om serieus te nemen. Niet om in managementtaal te verpakken.
3. Outplacementtraject
Je collega’s fluisteren dat iemand “in een outplacementtraject” zit. Klinkt als een geheime missie. Of een dure behandeling bij een coach met leren fauteuils.
Maar nee: het betekent gewoon dat iemand ontslagen is en hulp krijgt bij het zoeken naar ander werk. Niet meer, niet minder. Die Engelse term laat het net wat chiquer klinken dan het is.
Laat je niet misleiden: een outplacementtraject is geen luxe arrangement. Het is een EHBO-pakket voor mensen die hun baan kwijt zijn. De verpakking is duur, maar de boodschap is simpel.
4. Stakeholders betrekken
Je leest het vaak in plannen: “We gaan de stakeholders betrekken.” Klinkt als iets dat alleen gebeurt in een vergaderzaal met glazen wanden en dure koffie.
Maar een stakeholder is gewoon iemand die ergens belang bij heeft. En betrekken? Dat betekent meestal: vragen of ze mee willen doen, of op z’n minst niet gaan klagen.
Laat je dus niet afschrikken. Als jij iemand kent die ermee te maken heeft, dan bén je zelf een stakeholder. En nee, je hoeft daarvoor geen pak aan.
5. KPI’s definiëren
“KPI’s definiëren” klinkt alsof je een ingewikkelde machine gaat afstellen. Met grafieken, dashboards en veel Engelse termen.
Maar een KPI is gewoon een doel dat je kunt meten. Bijvoorbeeld: hoeveel klanten help ik per dag? of haal ik deze maand m’n deadline?
Laat je niet gek maken door de afkorting. Een doel is pas slim als jij snapt wat het is. Anders kun je het net zo goed een ‘KP-watte?’ noemen.
6. Draagvlak creëren
Je hoort het vooral bij plannen die niet zo populair zijn: “We moeten eerst draagvlak creëren.” Dan weet je: niemand wil dit, maar we gaan het toch doen.
Draagvlak klinkt vriendelijk, maar betekent vaak: zorgen dat mensen zich erbij neerleggen of niet in opstand komen. Het is een soort taalkundige smoes.
Laat je niet misleiden. Als jij niet mee mag praten, is er geen draagvlak — alleen een besluit met een strik erom.
7. Capaciteitsmanagement
“Volgens het capaciteitsmanagement is dit niet haalbaar.” Dat klinkt alsof je te maken hebt met een supercomputer.
Maar meestal bedoelt iemand: we hebben niet genoeg mensen of tijd. Of: de roosters zijn vol. Je hebt hier geen Excel-goeroe voor nodig.
Laat je niet overdonderen. Capaciteit klinkt technisch, maar het gaat gewoon over mensen die hun werk moeten doen. En die zijn er soms te weinig. Punt.
8. Efficiëntieoptimalisatie
Als iemand zegt dat ze werken aan “efficiëntieoptimalisatie”, dan weet je: de bezem gaat erdoor. Of: we moeten harder werken met minder mensen.
Het klinkt als iets positiefs – wie wil er nou niet efficiënt zijn? Maar vaak betekent het gewoon: snijden, schrappen, besparen.
Trap er niet in. Vraag gewoon: Wat gaat er precies veranderen? En voor wie wordt het beter? Grote kans dat jij zelf niet op plek één staat.
9. Professionaliseringstraject
Je leidinggevende zegt dat je in een “professionaliseringstraject” komt. Klinkt mooi – alsof je net geen astronaut bent, maar er wel dichtbij komt.
Wat ze bedoelen? Je moet bijgeschoold worden. Of botter gezegd: je doet nog niet alles goed, en dat willen we veranderen.
Laat je niet van de wijs brengen. Leren is prima. Maar geef het gewoon een naam die je snapt: training, cursus, oefenmiddag. Dat is pas professioneel.
10. Integrale aanpak
“We kiezen voor een integrale aanpak.” Dan weet je: niemand weet precies wat ze gaan doen, maar iedereen moet wel meedoen.
Het klinkt alsof er een geniaal totaalplan ligt. Maar vaak betekent het gewoon: we gaan eindelijk samenwerken, en proberen elkaar niet meer tegen te werken.
Laat je niet overdonderen. Vraag wie wat doet, en wanneer. Een plan zonder concrete afspraken blijft een papieren tijger. Zelfs als het ‘integraal’ heet.
Conclusie: Laat je niet imponeren!
Je hoeft geen woordenboek mee te nemen naar je werk. Als iemand praat over ‘draagvlak’ of ‘mobiliteit op de arbeidsmarkt’, weet je nu: dat klinkt slim, maar is vaak gewoon een rookgordijn.
Laat je dus niet imponeren door dure woorden. Jij snapt prima wat er speelt, zolang je de echte betekenis blijft zoeken. Vraag gewoon: Wat bedoel je precies? En als het antwoord vaag blijft, is dat vaak al een antwoord op zich.
Duidelijke taal is geen zwakte. Het is juist een teken van intelligentie en openheid. Het zorgt dat jij mee kunt denken, meedoen én meepraten. En zeg nou zelf: als iedereen gewoon zegt wat-ie bedoelt, werken we toch een stuk lekkerder?
Dus de volgende keer dat iemand roept dat we “KPI’s moeten herijken in een integrale aanpak met voldoende stakeholderbetrokkenheid”…
…stel dan gewoon voor om even samen naar de doelen te kijken. Met koffie. En zonder mist.
