Weekplanning maken: Gebruik 3 slimme principes

Ben je het zat om je takenlijst te zien groeien zonder dat je ze kunt voltooien? Je bent niet de enige. Bij het maken van een planning kun je niet zonder weekplanning. Het maken van een goede weekplanning kan je helpen om je doelen te bereiken en je taken efficiënter te beheren. Ga daarom een weekplanning maken volgens de 3 principes die in dit artikel worden besproken. Je zal merken dat het je op een eenvoudige manier meteen helpt om je ‘high value’ taken te voltooien.

Hoe maak je een goede weekplanning?

Een goede weekplanning moet ervoor zorgen dat je de doelen die je in je lange termijn planning hebt benoemd binnen de gestelde termijn haalt. Een goed opgestelde weekplanning draagt bij aan de praktijk van goed timemanagement. Gebleken is dat een weekplanning die uitgaat uit van onderstaande 3 principes het meest effectief is:

1. De onvoorspelbare realiteit

De meeste mensen plannen te optimistisch omdat ze geen rekening houden met interrupties en ad hoc verzoeken. Ad hoc is niet te plannen maar je kunt er wel rekening mee houden. Reactief gedrag is dus nooit uit te sluiten maar kan wel worden teruggedrongen. Hoe je dat doet is verderop beschreven.

2. Cognitief niet te belastend

Als je gefocust werkt bereik je meer met minder moeite. Het is dus zaak dat je tijd reserveert om een lange periode achter elkaar geconcentreerd te werken. Bovendien zorgt een planning voor rust in je hoofd. Het is bewezen dat door een lagere cognitieve belasting uitstelgedrag afneemt.

3. Gericht op impact

Besteed je tijd zoveel mogelijk aan taken die impact maken. Niet alle taken leveren evenveel resultaat op. Vaak zijn taken die bijdragen aan ambitieuze doelen, de taken die veel tijd kosten. Door deze taken goed te plannen merk je dat je meer resultaten bereikt.

1. Een weekplanning houdt rekening met onvoorspelbaarheid

Een analyse van de hoeveelheid tijd die kenniswerkers, op basis van een 40-urige werkweek, per week besteden aan uiteenlopende taken leidde tot de volgende inzichten:

Gemiddeld wordt 11 à 13 uur besteed aan ad hoc acties en taken die door uitstel urgent zijn geworden;

Gemiddeld wordt 12 uur besteed aan vergaderingen, trainingen en bijeenkomsten;

Gemiddeld wordt 2 tot 3 uur besteed aan afstemmen of een taak wel of niet wordt opgepakt;

Gemiddeld blijft ongeveer 13 uur over die vrij besteed kan worden aan high value taken.

Een kenniswerker kan eigenlijk maar een derde van de week vrij indelen om te werken aan taken die veel impact maken. Dit is in lijn met wat wij horen van cursisten die bij ons een cursus time management volgen. De kust is om dit optimaal te plannen zodat de tijd die ervoor beschikbaar is ook optimaal kan worden benut.

Stap 1: Plan eerst afspraken en bijeenkomsten waar je niet onderuit kunt

Omdat je voor deze afspraken afhankelijk bent van anderen is het lastig om deze te verschuiven. Zorg er dus voor dat je deze afspraken in je weekplanning opneemt en beschouw ze als een gegeven.

Stap 2: Hou rekening met ad hoc acties en onverwachte taken

Onverwachte taken kun je niet plannen. Je kunt er echter wel rekening mee houden. Dit doe je door een buffer (ROOD) te maken door vanaf het einde van je weekplanning terug te redeneren. Uitgangspunt is wel dat je weet hoe je prioriteiten stelt met de prioriteitenmatrix van Eisenhower.

Stel dat je uitgaat van 12 uren aan onverwachte taken, dan reken je vanaf het einde van de vrijdagmiddag terug. Als eerder in de week zich een ad hoc gebeurtenis aandient dan mag je de tijd die je eraan hebt besteed aftrekken van je buffer. Er ontstaat dan ruimte aan het einde van de week om te werken aan taken die niet ad hoc zijn.

Dit is dus een andere manier van werken dan in een dagplanning ruimte inbouwen voor ad hoc werkzaamheden. Dat is een opvatting die namelijk niet meer opgaat in onze huidige kenniseconomie. We houden ons steeds meer bezig met kenniswerk dat zich kenmerkt door taken die bijna altijd langer dan een dag duren.

Stap 3: Hou rekening met de tijd die je nodig hebt om af te stemmen

Ook al heb je een helder beeld van je verantwoordelijkheden en de doelen die je wil bereiken. Dan nog kan het voorkomen dat je weleens twijfelt of je een taak wel of niet op moet pakken. Vaak moet je dan met een leidinggevende, klant of collega overleggen.

Hou er rekening meer dat je 2 à 3 uren per week nodig hebt om af te stemmen of diplomatiek ‘nee’ te zeggen. Als je elke dag in de ochtend en in de middag er een kwartier aan besteedt zit je zo aan de 2,5 uren per week. Het als tijd voor onverwachte werkzaamheden plan je dit in je weekplanning achterin als een buffer (BLAUW).

Stap 4: de tijd die overblijft kun je vrij indelen

Als je stappen 1 tot en met 3 in je weekplanning hebt verwerkt is de tijd die overblijft de tijd die je vrij kunt indelen (GEEL). Veel mensen merken dat dit minder is dan dat ze zelf hadden ingeschat. Het is belangrijk om die tijd optimaal te benutten. Dit brengt ons naar het volgende principe: een planning die cognitief niet te belastend is.

2. Een goede weekplanning houdt rekening met mentale belastbaarheid

De meeste mensen laten zich leiden door de waan van de dag. Dat is voor het brein onnodig belastend. De term die daarvoor wordt gebruikt is dat de “cognitieve belasting” onnodig hoog wordt. Elke keer als je van taak verandert doet het brein er 15 tot 25 minuten over om weer in flow te zijn. Als kenniswerker hoor je in staat te zijn om je cognitieve belasting te managen.

In plaats van frequent geschakel tussen verschillende taken is het slimmer om dagen en dagdelen thematisch in te delen. Natuurlijke momenten zoals pauzes kunnen dan worden benut als een schakelmoment. Hiermee zorg je ervoor dat je langer geconcentreerd aan een taak kunt werken wat minder vermoeiend is dan continu afwisselen.

Ga uit van een thematische indeling van je weekplanning. Wat verstaan we onder een thema. Het antwoord is simpel: wat voor jou als een thema voelt. Vaak is langdurig aan een taak werken een thema. Maar op vrijdag de losse eindjes van allerlei taken en klusjes fixen kan ook een thema zijn. Namelijk het thema “losse eindjes”.

In de ochtend gesprekken voeren met klanten en in de middag met leveranciers kun je opvatten als twee thema’s. Maar voor iemand anders kan het als een thema aanvoelen, namelijk het thema: “sociaal doen”. Bepaal voor jezelf logische thema’s en ga uit van eerste ingevingen. Vervolgens deel je jouw weekplanning thematisch in.

Probeer zoveel mogelijk serieel te werken. Als je 10 weken hebt om 10 taken te voltooien, is het beter om per 2 weken aan 2 taken te werken in plaats van 10 weken lang aan 10 taken te werken. Stem dit ook af met je omgeving zoals klanten, collega’s en leidinggevenden.

Als je werkt met Outlook kun je taken onderaan in de weekplanning tonen en voorzien van kleurcategorieën. Daarmee maak je een thematische weekplanning ook visueel duidelijk. Als je werkt met de agenda van Google Workspace kun je niet je taken van een kleur voorzien meer deze wel boven de dagen van de week toonbaar maken.

3. Geef in je weekplanning taken met impact voorrang

Naast het Pareto-principe kun je ook op een andere manier bepalen welke taken impact maken: De Pickle Jar Methode. Als je een glazen bak wil vullen met keien, kiezels en zand, is het slim om te beginnen met keien, vervolgens kiezels toe te voegen en de kieren die overblijven te vullen met zand. Als je de volgorde omkeert is er namelijk heen ruimte meer over voor de keien.

Het principe van keien, kiezels en zand is een analogie die nog steeds opgaat als je een weekplanning maakt. Keien staan voor taken die veel impact maken en samenhangen met verantwoordelijkheden waarvoor je een hoge mate van betrokkenheid voelt. Dit geldt niet alleen voor je werk maar ook in je privéleven.

Kiezels zijn een analogie op taken die wel moeten gebeuren maar bij lange na niet zo’n grote impact hebben als keien. Zand zijn vaak de acties en taken die bijna geen impact maken. Ze moeten wel worden uitgevoerd maar er is geen man overboord als zo’n taak een keer wordt vertraagd omdat er voorrang wordt gegeven aan een kei.

Vaak is het zo dat keien meer tijd en aandacht van ons vragen dan kiezels of zand. Ook is het vaak zo dat keien veel meer betrekking hebben op lange termijn beloningen en zand vooral op korte termijn voldoening biedt. Keien zijn vaak complexe taken die veel energie van ons vragen. Plan ze daarom in het begin van je weekplanning.

Conclusie: Maak een weekplanning die de 3 principes combineert

Het is de bedoeling dat je voornoemde 3 principes met elkaar combineert. Ga er niet dogmatisch mee om maar zet het naar je hand. Om een voorbeeld te geven: als het voor jou prettig is om op vrijdag aan keien te werken omdat het dan lekker stil is op kantoor, dan moet je dat vooral doen. Wees vooral streetwise!

Ervaringen van cursisten

Na het volgen van de cursus time management hebben Engelien, Harro, Ted, Mounir en Renata geleerd hun week bewust te plannen met behulp van drie praktische principes. Zo kregen ze meer grip op hun werk. De namen in deze voorbeelden zijn gefingeerd om privacy te waarborgen.

De wetenschap over de weekplanning

Weekplanning helpt je beter met je tijd omgaan. Uit onderzoek blijkt dat mensen die vooruit plannen, hun doelen sneller bereiken. Volgens Steel en König zorgt een goede planning ervoor dat je gemotiveerder bent en minder snel uitstelt.

Ook je hoofd heeft er baat bij. Wanneer je taken opschrijft in een weekplanning, hoef je minder te onthouden. Dit verlaagt de druk op je werkgeheugen. De cognitieve belasting theorie van Sweller laat zien dat dit helpt om slimmer en rustiger te werken.

Daarnaast geeft een weekplanning je meer controle. Je weet wat je moet doen en wanneer. Volgens een literatuuroverzicht over time management zorgt dat voor minder stress en een hogere productiviteit.

Tot slot helpt een weekplanning bij het omzetten van voornemens in actie. Door taken te koppelen aan een vast moment in de week, maak je het makkelijker om echt te starten. Dat heet een implementatie-intentie. Gollwitzer laat zien dat zo’n aanpak de kans vergroot dat je iets daadwerkelijk doet.

Over de auteur

Bas Hoorn is de oprichter van Timension, een bureau dat mensen helpt om slimmer te werken met minder stress. Hij is expert in time management, snellezen en persoonlijke effectiviteit en heeft jarenlange ervaring met het trainen van professionals in uiteenlopende sectoren. Zijn kracht ligt in het vertalen van complexe inzichten naar praktische, direct toepasbare technieken. Of het nu gaat om weekplanning, informatiebeheer of focus houden tijdens hybride werken – Bas biedt concrete oplossingen die werken. Zijn missie: mensen helpen meer grip en voldoening te halen uit hun werkdag.

Veelgestelde vragen