Hoe voorkom je dat je werkt aan onnodige acties of dat taken deels opnieuw moeten worden gedaan? Hoe zorg je ervoor dat collega’s, leveranciers en medewerkers precies doen wat nodig is en geen tijd en middelen verspillen? Hoe krijg je voor jezelf helder wat het concrete resultaat is dat je wil bereiken? De SMART methode is het antwoord op deze vragen!
Wat is de SMART methode?
Het SMART principe is effectief
De SMART methode wordt gebruikt als effectief hulpmiddel bij het formuleren van doelstellingen. Om doelen te behalen hoor je ook in staat te zijn om SMART doelen te formuleren. De SMART methode is een beproefde manier die je helpt bij het formuleren van heldere, haalbare doelen. Omdat de SMART methode bewezen effectief is, komt het in elke cursus gericht op persoonlijke effectiviteit aan bod.
De SMART methode is een manier om voor jezelf een te bereiken resultaat of een situatie waarin je jezelf wil bevinden helder te maken. Ook zorgt de SMART methode ervoor dat je in samenspraak met anderen een gedeeld begrip vormt over doelstellingen. Hierdoor wordt delegeren makkelijker en worden betere prioriteiten gesteld. Daarom is het als methode onlosmakelijk verbonden met timemanagement.
De SMART methode is een universele methode die je op professionele doelen maar ook op bijvoorbeeld je gezondheid en op andere aspecten van je privéleven kunt toepassen. Het is echter wel belangrijk dat het op de juiste manier wordt gebruikt. Wat je het beste kunt doen is het op een concrete en simpele manier benaderen: benader het alsof je een banketbakker bent!
Denk als een banketbakker
Ga SMART doelen formuleren
Zeg eens: “Doe mij maar een bruidstaart!” De bakker zal vragen gaan stellen. Wat voor taart? Voor hoeveel gasten? En wanneer gaat u trouwen? Et cetera. Ik merk in mijn trainingspraktijk dat kenniswerkers die oorspronkelijk uit de maakindustrie of ambachten komen de SMART methode snel onder de knie hebben. Op zich is dat logisch. Dit soort cursisten is gewend om op concreet een product te leveren. Kenniswerkers kunnen leren van deze manier van werken.
Banketbakkers doen niet aan vage opdrachten. Ze vragen om duidelijkheid. Waarom? Om de klant tevreden te stellen, misverstanden uit te sluiten en verspilling van tijd en middelen tegen te gaan. Formuleer resultaten net zo concreet als een banketbakker. Je opdrachtgever en jij moeten exact hetzelfde beeld van het eindresultaat hebben. Als je niet precies weet wat de bedoeling is stel je vragen. Ga samen het resultaat beschrijven waaraan het doel moet voldoen. Ga het samen SMART maken!
SMART methode: betekenis
SMART een makkelijke afkorting
SMART is een een zogenaamde mnemonic. Dit is een afkorting die zo in zwang is geraakt dat het als een woord wordt gebruikt. De afkorting SMART staat voor:
De ‘S’ van de SMART methode: Specifiek
Wees specifiek, dat scheelt werk
Beschrijf zo concreet mogelijk het eindresultaat of de situatie in voltooide staat. Zorg ervoor dat deze beschrijving niet voor meer dan één uitleg vatbaar is.
De ‘M’ van de SMART methode: Meetbaar
Meetbaar maken van je doel
Zorg ervoor dat duidelijk meetbaar is wanneer de situatie of het resultaat is bereikt. Bij bijvoorbeeld een spaardoel is dat een bepaald bedrag, een getal!
De ‘A’ van de SMART methode: Acceptabel
Jouw doelen zijn acceptabel
Vraag je af of het verstandig is om het doel na te streven. Wanneer belangrijkere doelen in de verdrukking komen kan het niet acceptabel zijn.
De ‘R’ van de SMART methode: Realistisch
Stel realistische doelen
Ken uzelfe, de ander en de omstandigheden. Is er voldoende tijd en budget? Zijn de mensen met wie je werkt capabel genoeg? Om een doel te bereiken moet jouw gestelde doel haalbaar zijn. Daarbij maakt het niet uit of het kleine of grote doelen zijn.
De ‘T’ van de SMART methode: Tijdgebonden
Tijdgebonden is een datum
Als je doelen wilt bereiken moet je deadlines stellen. Je kunt korte en lange termijn doelen stellen. Begin simpel als je doelen stelt: bepaal wat je per week wilt bereiken. Tijdgebonden is een datum en in een aantal gevallen een datum en een tijdtstip. Zonder een tijdstip kun je namelijk niet plannen en het is wel de bedoeling dat je dagplanning in lijn is met de doelen die je wilt bereiken.
SMART methode voorbeelden
Een spaardoel, de keuken verbouwen of een zakelijke doelstelling
Een voorbeeld van een SMART uitwerking van een doelstelling is: “Op 31 december aanstaande heb ik 800 euro gespaard.”. De doelstelling is specifiek en meetbaar, het exacte geldbedrag is gespecificeerd. Het doel is acceptabel en realistisch en er is een specifiek tijdstip benoemd.
Als je op 31 december je keuken verbouwd wil hebben zal je SMART doelstelling veel uitgebreider worden beschreven. Zeker als je de verbouwing uitbesteedt. Je moet een tekening leveren. Folders van kranen, kastjes, plinten en de inbouwapparatuur bij moeten leveren. En wellicht monsters van het tegelwerk.
Zakelijk is de SMART methode bij uitstek de manier om doelen te formuleren. Denk bijvoorbeeld aan een winstdoelstelling. Je kunt bijvoorbeeld formuleren dat dit boekjaar (dat eindigt op 31 december eindigt en dus tijdgebonden is) de winst ten opzichte van vorig boekjaar tenminste 10% hoger is.
Zoals je kunt lezen is de SMART methode universeel. Het is toepasbaar voor zakelijke doelstellingen maar ook in je privéleven. De kracht van de SMART methode is dat het je helpt om goed na te denken over een te bereiken resultaat en dat – als je met anderen samenwerkt – zorgt voor een gedeeld begrip.
Belang van de SMART methode
Het SMART principe zorgt voor grip
Als je geen doelen hebt geformuleerd wordt het stellen van prioriteiten onmogelijk; je weet dan immers niet wat wel en niet belangrijk is. De SMART methode is een manier om gewenste resultaten (doelen) te beschrijven. Daarom is het een vast onderdeel in een training timemanagement.
Gevoelens en de SMART methode
“31 december ben ik 82% gelukkig!”
De methodiek is universeel maar dekt niet alle doelen die we willen bereiken. Denk bijvoorbeeld aan doelen die samenhangen met ons gevoelsleven. Geen weldenkend mens kan een doel als ’31 december aanstaande wil ik me 82% gelukkig voelen’. Positieve gevoelens zijn niet meetbaar.
Hoe zorg je ervoor dat je een abstact doel bereikt? Denk na over doelen die eraan bijdragen. Denk aan minder werkdruk, een opgeruimd huis, et cetera. Denk dus bij een abstract resultaat, zoals een gevoel, aan onderliggende doelen. Maak die doelen SMART zodat je uiteindelijk ook jouw abstracte doel bereikt.
Leestip: Doe één ding
In Doe één ding van Gary Keller en Jay Papasan rekenen de auteurs af met multitasken en de dag volproppen met onbelangrijke zaken en toont hij hoe je het beste uit jezelf kunt halen door het juiste te doen, niet door álles te doen.
Doe één ding van Gary Keller is een verrassend simpel idee dat zorgt voor waanzinnige resultaten in elk aspect van je leven: werk, privé, familie en spiritueel. Want het meest waardevolle is je tijd!
