Mindmaps in je werk en privéleven

Je kunt snel je gedachten ordenen

Hoe maak je een mindmap? Een mindmap maken is niet ingewikkeld. Aan de hand van zeven vuistregels kun je deze manier van noteren ook toepassen in je eigen werk of studie.

Waarom maak je een mindmap?

Het blijkt op tal van terreinen effectief!

– Je wordt 20 tot 35% productiever!
– Je bedenkt razendsnel de beste ideeën
– Je wordt oplossingsgerichter en innovatiever
– Je verbetert je studievaardigheden
– Je doorgrondt complexe informatie makkelijker.
– Je vat omvangrijke informatie overzichtelijk samen
– Je clustert informatie op een logische manier
– Je traint op een ontspannen manier je brein

Mindmappen is zo effectief dat het zelfs bij opsporingsdiensten wordt gebruikt om onderzoeken te versnellen. Mocht je denken dat innovatief denken of creativiteit beroepsmatig toepassen niet voor jou is weggelegd dan heb je het echt bij het verkeerde eind! In de training mindmappen zien we dat alle deelnemers binnen een dag een mindmap maken met mindmap software of op papier voor toepassing in hun werk.

Mindmappen en studeren

Je leert sneller en beter

Wanneer je kennis op wilt slaan kun je mindmappen. Denk bijvoorbeeld aan studeren. Een mindmap is een ideale manier om studieboeken te doorgronden. Als je een mindmap maakt gebruik je een notatiewijze die zich aan jouw manier van denken aanpast. Mindmappen is ideaal om een samenvatting te maken. Door te mindmappen gebruik je optimaal beide hersenhelften. Leren gaat makkelijker en kost minder tijd. Deze toepassing is ook bekend als mindmap in. Het is ook aangetoond dat een mindmap een beter overzicht geeft van informatie. Daardoor kun je kennis beter onthouden.

Mindmap maken en innoveren

Een ideale manier om te brainstormen

Bij het maken van een mindmap gebruik je heel je brein. Dat komt doordat mindmappen vanzelf een beroep doet op jouw vermogen tot associëren. Daardoor kom je sneller op ideeën en zie je eerder dwarsverbanden. Om die reden wordt mindmappen veel toegepast in zakelijke omgevingen en bijvoorbeeld bij opsporingsdiensten. Deze toepassing wordt ook mindmap out genoemd.

Mindmappen: 20 à 35% productiever

Je krijgt sneller grip op je werk

Er is onderzoek gedaan naar het gebruik van mindmaps in de werksituatie. Het is gebleken dat wanneer mensen mindmapping breed toepassen in hun werk hun productiviteit 20 tot 35% hoger is. Dat is dus minimaal een werkdag per werkweek. Het advies is dan ook om mindmapping voor meer te gebruiken dan alleen maar studeren en brainstormen. Lees hier meer over de top 10 toepassingen.

01. Neem de tijd om een mindmap te maken

En zorg voor een rustige omgeving

Hoe maak je een mindmap? Allereerst door de tijd te nemen om te mindmappen. Een half uur kan al meer dan genoeg zijn. Je kunt alleen of samen met anderen mindmappen. – Bij brainstormsessies is het aangetoond dat met meer mensen meer en betere output wordt bereikt. – Als je een mindmap wilt maken om te studeren is het belangrijk om jezelf af te zonderen op een rustige plek en alleen te werken.

02. Het centrum van de mindmap

Gebruik tekst en beeld en maak het opvallend

Wanneer je een mindmap maakt werk je met clichés en visuele metaforen. Maak gebruik van principes zoals die ook worden gebruikt bij zakelijk tekenen. Wat in het midden staat is belangrijker dan wat aan de buitenkant staat; wat groot is is belangrijker dan wat klein is; et cetera. Het centrum is het vertrekpunt. Daar staat de kern van het verhaal: de titel van het boek dat je wilt samenvatten; de naam van het project waar je grip op probeert te krijgen; het onderwerp van je speech; enzovoort.

– Zorg ervoor dat het centrum opvallend en groot wordt afgebeeld. Dus dikke letters, kleur en illustraties inzetten.

03. Het idee achter mindmappen

Associatief denken stimuleren

De basisgedachte achter mindmappen is dat je een manier van noteren gebruikt die aansluit bij hoe het brein functioneert. Het brein denkt niet chronologisch. Integendeel zelfs! Het brein springt vaak van de hak op de tak en krijgt allerlei ingevingen. Vooral wanneer je geen stress ervaart en je jezelf lekker ontspannen en uitgerust voelt associeert het brein erop los. Mindmappen is een manier van noteren die daarop aansluit en tegelijkertijd ervoor zorgt dat je achteraf kunt herleiden hoe je hebt gedacht en geassocieerd. Het is in feite een routebeschrijving van de manier waarop je heb gedacht.

– Om associatief denken te stimuleren kun je eerst rond een centraal onderwerp woorden bedenken die je rechtstreeks associeert met het onderwerp. Deze uitwerking hoeft nog niet in een de vorm van een mindmap te worden verwerkt. Noteer het op een groot vel papier.

– Deze woorden kun je vervolgens clusteren in logische groepen. Als ik bijvoorbeeld de woorden ‘capuccino’, ‘espresso’ en ‘latte’ cluster kan ik een bovenliggend woord bedenken. Denk in dit geval aan ‘koffie’.

– Van deze clusters kun je de eerste takken maken. Aan de hand van de takken kun je ‘diepte’ in. Om een voorbeeld te geven: onder ‘capuccino’ kan ik de woorden ‘suiker’ en ‘melkschuim’ als takken toevoegen. Vervolgens kan ik onder ‘melkschuim’ de woorden ‘vol’ en ‘halfvol’ als vertakkingen plaatsen.

04. Woorden in een mindmap

Steekwoorden in plaats van zinnen

Hoe maak je een mindmap met gebruik van tekst? In het centrum staat de titel. Wanneer het een samenvatting is van een boek staat de titel van het boek in het centrum. Wanneer je bijvoorbeeld een project beschrijft gebruik je de naam van het project. Zo gaat de mindmap die je kunt downloaden over mindmappen en staat die term dus ook in het centrum. Een niveau dieper staan zogenaamde sleutelwoorden. Dat zijn woorden die de verschillende thema’s binnen je mindmap benoemen. In de mindmap die in dit artikel wordt gebruikt zijn dat respectievelijk: Tijd; Centrum; Idee; Woorden; Visueel; Toepassing; en Fout. Wanneer je dieper gaat gebruik je woorden die beschrijvender en/of specifieker zijn en maak je meer en meer gebruik van bijvoeglijk naamwoorden (nog sterker beschrijvend). 

– De regel is dat je niet hele zinnen maar een enkel woord of grootheid per tak gebruikt. Een titel van een boek kan uit meer dan een woord bestaan maar is een grootheid.

05. Visuele uitwerking van de mindmap

Communiceren met beeld

Hoe maak je een mindmap als je niet kunt tekenen? Zoals eerder aangegeven maak je gebruik van visuele cliché’s. Groot is belangrijker dan klein; een 1 gaat voor een 5; dik is belangrijker dan dun en ga zo maar door. Er speelt echter ook wat anders mee: het is ook van belang dat je gebruik maakt van tekeningen. Daarbij is het helemaal niet van belang of je wel of niet goed kunt tekenen. Door tekeningen te maken doe je een beroep op je rechter hersenhelft. Tekstuele en cijfermatige informatie wordt normaalgesproken verwerkt door hoofdzakelijk de linker hersenhelft. Door te tekenen wordt deze informatie ook verwerkt door de andere hersenhelft waardoor het leren en brainstormen met het hele brein wordt gestimuleerd. Daardoor wordt efficiënter gebruik gemaakt van je brainpower! Gebruik dus naast een enkel woord per tak ook een kleine tekening. Je zal merken dat daardoor kennis beter beklijft. Door verschillende kleuren te gebruiken kun je de kijker helpen. Wel een smet de metro in Parijs gereden? Als je de plattegrond bekijkt zie je dat kleur wordt gebruikt. Je kunt kleuren gebruiken om hoofdrichtingen aan te geven: alles wat uit een tak hangt krijgt dezelfde kleur. Dat lijkt op het metro-principe. Je kunt ook kleur gebruiken om hiërarchie aan te geven: hoofdstukken hebben allemaal dezelfde kleur. Paragrafen hebben dezelfde kleur. Alinea’s idem. Door ook bewust te gaan werken met visuele cliché’s wordt eveneens ook een beroep gedaan op de rechter hersenhelft. Wat verstaan we onder dit soort cliché’s:

– Iets wat groot is, is belangrijker dan iets wat klein is;
– Een vet lettertype is gezet is belangrijker dan een dun lettertype;
– Een dikke lijn is belangrijker dan een dunne lijn;
– Het getal ‘1’ gaat voor het getal ‘2’;
– Et cetera.

06. Toepassingen voor mindmaps

Het is een breed inzetbare techniek

Mindmappen is een manier van noteren. De toepassingen zijn legio! Ik ben een keer tegen een beperking aangelopen: toen wilde een cursist een organigram vertalen in een mindmap. Dat lukte niet. Verder kun je het voor allerlei toepassingen gebruiken. Denk aan: studeren, samenvatten, brainstormen, een project in kaart brengen, een speech voorbereiden, presentatie maken, een briefing noteren, et cetera. 

07. Veel voorkomende fouten

Vaak door ingesleten gewoontes

In plaats van op de lijnen worden woorden genoteerd op de knooppunten. Zet de woorden altijd boven een lijn en zorg ervoor dat woord- en lijnlengte ongeveer gelijk zijn. Anders heb je veel te veel papier nodig. Werken met horizontale, diagonale en verticale lijnen zijn minder prikkelend. Het is de bedoeling om met kromme lijnen te werken om de rechter hersenhelft te stimuleren. Onleesbaarheid. Werk met blokletters werkt en zorg ervoor dat de mindmap altijd vanuit één (1) leesrichting goed leesbaar is.

Tip

Leer werken met mindmapsoftware! Dat heeft als voordeel dat je nog sneller kunt werken en dat je samen met anderen nog makkelijker aan mindmaps kan werken.