Uitstelgedrag, de 5 échte oorzaken

Ken jij de oorzaken van uitstelgedrag? Het heeft niets met luiheid te maken. Ontdek de psychologie achter uitstellen.
Door: Bas Hoorn

Heb je ooit het gevoel gehad dat je taken blijft uitstellen en je jezelf afvraagt waarom? Het is belangrijk om te weten dat uitstelgedrag niets te maken heeft met luiheid. Het is een complex fenomeen met verschillende onderliggende oorzaken, vaak emotioneel van aard. Wij merken dat wanneer onze cursus time management deze diepere oorzaken van uitstelgedrag behandelt, het leerrendement aanzienlijk hoger is. Door deze oorzaken te herkennen en aan te pakken, kun je effectiever je productiviteit verhogen. In dit artikel behandelen we de belangrijkste inzichten over de oorzaken van uitstelgedrag, zodat je de eerste stap kunt zetten naar een optimale tijdsbesteding.

Inleiding

Hoge werkdruk kan een oorzaak zijn van uitstelgedrag. Uitstellen wordt echter vaker veroorzaakt door emoties zoals: angst of bezorgdheid, een laag gevoel van eigenwaarde, perfectionisme of verveling en een gebrek aan motivatie. Het is belangrijk om de emotionele oorzaak van je eigen uitstelgedrag te achterhalen om het te kunnen overwinnen. Uitstelgedrag is namelijk een coping mechanisme om op korte termijn negatieve gevoelens te ontwijken. Op langere termijn leidt dit wel tot negatieve gevolgen.

Uitstelgedrag aanpakken en struisvogelgedrag

Emoties die leiden tot uitstelgedrag

Angst of bezorgdheid

Angst en bezorgdheid kunnen belangrijke oorzaken zijn van uitstelgedrag. Je kunt je overweldigd voelen of je bent misschien onzeker over hoe je aan een taak moet beginnen. Het kan ook zijn dat je bang bent voor mislukking en afwijzing. Deze angsten kunnen tot onrust leiden en je ertoe brengen taken onnodig uit te stellen.

Lage zelfwaardering

Een laag gevoel van eigenwaarde kan een andere belangrijke oorzaak van uitstelgedrag zijn. Een laag gevoel van eigenwaarde leidt vaak tot het gevoel dat je succes niet verdient of lof onwaardig bent. Je kunt ook twijfelen aan je eigen capaciteiten en je angstig voelen over het uitvoeren van taken. Dit kan tot uitstelgedrag leiden.

Perfectionisme

Stel je uit omdat je perfectionistisch bent? Als je het gevoel hebt dat je een taak perfect moet uitvoeren om jezelf goed en waardevol te voelen, dan is er sprake van perfectionisme. Perfectionisme leidt tot veel stress en bezorgdheid. Dat is mentaal enorm belastend en heeft vaak tot gevolg dat de taak wordt uitgesteld omdat die mentale belasting je te veel wordt.

Te weinig motivatie

Gebrek aan motivatie kan een belangrijke oorzaak zijn van uitstelgedrag. Je kunt het gevoel hebben dat je geen energie of zin hebt om een taak uit te voeren of dat je in een context werken die je onprettig vindet. Denk aan een collega of een werkplek die niet motiverend is. Ze kunnen ook een gevoel van zingeving missen of het gevoel hebben dat de taak hun tijd niet waard is.

Verveling

Verveling kan een ook belangrijke oorzaak zijn van uitstelgedrag. Mensen kunnen het gevoel hebben dat ze geen energie of zin hebben om een taak af te maken. Ze kunnen ook een gevoel van doel missen of het gevoel hebben dat de taak hun tijd niet waard is. Vaak is dit aan de orde als een taak té makkelijk is. Als dit vaak aan de orde is, wort het wellicht tijd voor een andere functie.

Uitstelgedrag aanpakken

In de basis zijn er 5 soorten uitstelgedrag

Er zijn verschillende oorzaken die leiden tot uitstelgedrag. In alle gevallen is er sprake van coping mechanismen die kunnen worden teruggevoerd naar 5 soorten uitstelgedrag:

1. Gedragsmatig uitstelgedrag

Van dit soort uitstel is sprake als we taken uitstellen omdat we niet weten hoe we ze moeten aanpakken of omdat we bang zijn om te falen. Wat kan helpen om dit uitstelgedrag tegen te gaan is vragen om hulp bij anderen. Wat daarbij wel belangrijk is, is om vooraf heel goed te analyseren welke onderdelen van de taak je moeilijk vind. Dit kun je doen door middel van een takenlijst waarbij je alle acties (voorzover je die kunt bedenken) noteert die nodig zijn om de taak te voltooien. Dit zorgt ervoor dat je gericht vragen kunt stellen.

2. Cognitief uitstelgedrag

Dit type uitstel is wanneer we taken uitstellen omdat we niet geloven dat we ze kunnen doen of we twijfelen aan onze capaciteiten. Vooral bij nieuwe taken die je nog niet eerder hebt gedaan kan dit een rol spelen. Het is normaal dat je van je leidinggevende steeds complexere taken krijgt toebedeeld. Het is ook normaal dat je jezelf afvraagt of je wel de capaciteiten hebt om deze taak goed te voltooien. Je zal merken dat als je eenmaal aan deze taak begint en de acties voltooit, je vaak al doende leert. Tijdens het werken aan de taak is het ook normaal om hulp en advies te vragen aan mensen die meer ervaring hebben.

3. Affectief uitstelgedrag

Van dit soort uitstel is sprake als we taken uitstellen omdat we er niet om geven of niet gemotiveerd zijn om ze te doen. Wat ook mee kan spelen zijn de omstandigheden en de context. Stel dat je moet samenwerken bij deze taak met een vervelende collega of dat je eraan moet werken op een werkplek die niet prettig is, dan kan dit ook ten koste gaan van je motivatie. Waar het mogelijk is kun je oorzaken die demotiverend zijn wegnemen. Hou er rekening mee dat er altijd taken zullen zijn die je kunt kwalificeren als een echte ‘rotklus’. Helaas is daar geen ontkomen aan.

4. Mentaal uitstelgedrag

Van dit soort uitstel is sprake als we taken uitstellen omdat we mentaal moe of gestrest zijn. Bijna altijd is de oorzaak een te hoge cognitieve belasting. Werkdruk is niet de enige oorzaak. Als je in je privéleven te maken hebt met omstandigheden die mentaal veel van je vragen, kan dit op je werk leiden tot mentaal uitstelgedrag. Het kan gaan om ingrijpende gebeurtenissen in het privéleven. Denk aan relatieproblemen maar ook aan bijvoorbeeld gezinsuitbreiding. Wat helpt is om, waar dat mogelijk is, zoveel mogelijk te zorgen voor regelmaat, een opgeruimde omgeving en voldoende nachtrust.

5. Uitstelgedrag bij beslissingen

Van dit soort uitstel is sprake als we het nemen van beslissingen uitstellen omdat we bang zijn een verkeerde keuze te maken. Het uitstel heeft dan niet te maken met het beginnen aan een taak maar met het nemen van een beslissing. Vaak gaat het om grote beslissingen met grote gevolgen. Wat helpt is om in kaar te brengen wat de gevolgen zijn van het maken van keuzes, maar ook wat de gevolgen zijn van het niet nemen van een beslissing.

Uitstelgedrag kun je afleren

Op onze pagina over uitstelgedrag afleren duiken we dieper in dit onderwerp. We bespreken hoe uitstelgedrag kan leiden tot gemiste kansen, lagere productiviteit en zelfs depressie. We bieden we 13 bewezen strategieën om uitstelgedrag aan te pakken, van het stellen van kleine doelen tot het veranderen van je mentaliteit. Of je nu worstelt met uitstelgedrag op het werk, studie, in je persoonlijk leven of bij moeilijke taken, deze pagina biedt waardevolle inzichten en praktische tips om je te helpen je uitstelgedrag te overwinnen.

Conclusie

Uitstelgedrag is een veelvoorkomend probleem dat vaak wordt veroorzaakt door emoties zoals angst, lage zelfwaardering, perfectionisme, gebrek aan motivatie en verveling. Het is belangrijk om te begrijpen dat uitstelgedrag een copingmechanisme is om negatieve gevoelens te vermijden, maar op de lange termijn kan dit leiden tot negatieve gevolgen.

Er zijn verschillende soorten uitstelgedrag, waaronder gedragsmatig, cognitief, affectief, mentaal en uitstelgedrag bij beslissingen. Elk type heeft zijn eigen oorzaken en oplossingen. Het is essentieel om te weten welk type uitstelgedrag je vertoont om effectieve strategieën te kunnen implementeren om het te overwinnen.

Abonneer je op onze kennisbank

Naam(Vereist)

Cursus Time Management

  • Bereik meer met minder moeite
  • Ook incompany en op maat

 

Bekijk cursus arrow_forward