Studievaardigheden: wil je slim of hard studeren?

Studievaardigheden verbeteren? Ontdek slimme tips voor plannen, snellezen en beter onthouden. Leer hoe je in minder tijd meer resultaat boekt.
Door: Bas Hoorn


Studievaardigheden zijn technieken en gewoontes die je helpen om slimmer, sneller en effectiever te leren. Denk aan plannen, structureren, samenvatten en actief herhalen. Door deze vaardigheden te ontwikkelen, krijg je grip op je studietijd en haal je meer uit de energie die je in leren stopt.

Wat zijn studievaardigheden en waarom zijn ze belangrijk?

Als je weet hoe je moet studeren, wordt leren minder zwaar. Je bespaart tijd, onthoudt meer en voelt je zekerder tijdens tentamens of presentaties. Studievaardigheden helpen je om doelen te halen en motivatie vast te houden, vooral in drukke periodes met veel afleiding of deadlines.

Er zijn verschillende bewezen strategieën die je daarbij ondersteunen. Zo is de SQ3R-methode al sinds 1946 een effectieve manier om complexe teksten beter te begrijpen en te onthouden (Robinson, 1946). Ook snellezen is een waardevolle studievaardigheid waarmee je sneller leest én meer onthoudt.

Wil je leren hoe je jouw studietijd maximaal benut? In de cursus snellezen ontdek je hoe je je leessnelheid verdubbelt en tegelijkertijd je begrip verdiept. Praktisch, persoonlijk en direct toepasbaar in je studie of werk.

studievaardigheden in de parktijk

De basis: plannen, structureren en leerdoelen stellen

Een goede planning is het fundament van sterke studievaardigheden. Door vooraf te bepalen wanneer je leert en wat je gaat doen, voorkom je stress en uitstelgedrag. Je weet waar je aan toe bent en kunt je aandacht beter richten op de taak die voor je ligt.

Structuur aanbrengen in je leerproces helpt je om overzicht te houden. Werk met themaweken, blokken of vaste studiemomenten. Dat maakt studeren voorspelbaar en behapbaar. Ook helpt het je hersenen om patronen te herkennen, waardoor je informatie sneller verwerkt en beter onthoudt.

Stel per dag of week concrete leerdoelen. Dus niet alleen “geschiedenis leren”, maar “hoofdstuk 3 samenvatten en oefenvragen maken”. Dit maakt je studie doelgericht. Kleine successen zorgen voor motivatie en werken als een sneeuwbaleffect. Zo blijf je langer gemotiveerd en voel je je competenter.

Effectieve leerstrategieën: leer slim, niet hard

Veel mensen denken dat studeren vooral veel tijd kost. Maar met de juiste strategieën leer je in minder tijd méér. Effectieve leerstrategieën zorgen ervoor dat je actief met de stof bezig bent. Je leert beter als je jezelf vragen stelt, verbanden legt en de stof toepast.

Een bewezen strategie is de SQ3R-methode. Deze aanpak helpt je om teksten beter te begrijpen en te onthouden. De methode bestaat uit vijf stappen: verkennen, vragen stellen, lezen, reproduceren en herhalen. Je leert niet alleen sneller, maar ook met meer diepgang.

Onderzoek toont aan dat actief leren beter werkt dan alleen herlezen of markeren (Robinson, 1946). Door de stof in eigen woorden samen te vatten of door oefenvragen te maken, haal je meer uit je studietijd. Je brein blijft actief en de leerstof blijft beter hangen.

studievaardigheden" lees- en schrijfvaardigheid

Snellezen als studievaardigheid: sneller lezen met begrip

Snellezen is een krachtige studievaardigheid waarmee je teksten sneller verwerkt zonder dat je het begrip verliest. Je leert je oogbewegingen te verbeteren, afleiding te beperken en meer woorden tegelijk te lezen. Zo bespaar je tijd én houd je meer focus tijdens het studeren.

Veel mensen denken dat snellezen ten koste gaat van het begrip, maar het tegendeel is waar. Met de juiste aanpak verhoog je je leestempo en blijft je begrip gelijk of zelfs beter. Lees hoe dat werkt in het artikel Sneller lezen met meer begrip.

In een uitgebreid overzichtsartikel van Rayner et al. (2016) wordt uitgelegd hoe ons brein werkt tijdens lezen en waarom goede snelleestechnieken wél kunnen helpen, mits je de juiste balans bewaart tussen snelheid en begrip.

Op de pagina Snellezen vind je handige technieken en tips om je leessnelheid te verhogen. Wil je liever onder begeleiding leren snellezen? Dan is de cursus snellezen een goede stap. Je leert technieken die direct toepasbaar zijn in je studie of werk.

Concentratie en focus: leer diep werken zonder afleiding

Een goede concentratie is onmisbaar bij studeren. Toch laten veel mensen zich afleiden door hun telefoon, sociale media of andere prikkels. Door bewust afleiding te vermijden, houd je je aandacht bij de les en werk je effectiever en met minder frustratie.

Zorg voor een rustige studieplek zonder afleiding. Zet meldingen uit, leg je telefoon weg en werk in korte blokken met geplande pauzes. De Pomodoro-techniek (25 minuten studeren, 5 minuten pauze) is hierbij een bewezen methode die je helpt je focus vast te houden.

Je hersenen kunnen zich maar op één ding tegelijk goed concentreren. Probeer dus niet te multitasken tijdens het leren. Geef je brein ruimte om zich echt ergens in te verdiepen. Dat vergroot je begrip, je geheugen en je motivatie om door te gaan.

digitaal mindmappen digitale mindmap

Geheugentechnieken en herhalen

Om leerstof echt te onthouden, is actief herhalen belangrijk. Alleen lezen of markeren is niet genoeg. Gebruik technieken die je geheugen ondersteunen, zoals samenvatten, in eigen woorden navertellen en jezelf overhoren. Zo blijft de informatie beter hangen.

Herhaling verspreid over meerdere dagen – ook wel spaced repetition genoemd – werkt beter dan alles in één keer stampen. Het helpt je brein om de informatie naar het langetermijngeheugen te verplaatsen. Begin daarom op tijd en herhaal slim verdeeld over je studieweken.

Mindmappen is ook een krachtige techniek. Je zet informatie visueel en gestructureerd neer, wat je helpt verbanden te leggen. Mindmaps stimuleren beide hersenhelften, waardoor je de leerstof sneller begrijpt en langer onthoudt. Zo leer je niet alleen beter, maar ook met meer plezier.

Veelgemaakte fouten en hoe je die voorkomt

Veel studenten maken onbewust fouten die hun leerproces vertragen. Een bekende valkuil is passief studeren: teksten alleen lezen of markeren zonder ermee aan de slag te gaan. Zo lijkt het alsof je leert, maar je onthoudt weinig en vergeet het snel weer.

Ook multitasken tijdens het studeren is een valkuil. Als je ondertussen op je telefoon kijkt of muziek met tekst luistert, versnippert je aandacht. Je brein schakelt steeds heen en weer, wat je leerprestatie verlaagt. Studeren in focusblokken werkt beter en kost uiteindelijk minder tijd.

Een andere fout is dat mensen te lang achter elkaar studeren zonder pauze. Je concentratie daalt dan snel. Plan korte pauzes in en wissel taken af. Daarmee houd je je energie vast en blijf je scherper. Goed leren is niet langer, maar slimmer studeren.

Ervaringen uit de praktijk

De namen zijn gefingeerd om de privacy van oud-cursisten te waarborgen.

Lieuwe, lector UvAexpand_more

Ik combineer mijn werk als lector met promotieonderzoek in de sociologie. Ondanks mijn academische achtergrond merkte ik dat ik veel tijd verloor aan het lezen van literatuur. Ik was traag en snel afgeleid, wat ten koste ging van de kwaliteit van mijn analyse.

Na het volgen van de cursus snellezen verbeterden mijn studievaardigheden aanzienlijk. Ik lees nu geconcentreerder, scan efficiënter en behoud mijn begrip ook bij complexe teksten. De technieken zijn direct toepasbaar in mijn dagelijkse werk en onderzoek.

Dankzij deze verbeterde aanpak haal ik meer uit mijn literatuurstudie in minder tijd. Ik voel me zekerder in discussies en heb meer ruimte over voor reflectie en schrijven. Voor mij is het een essentiële vaardigheid geworden binnen mijn academisch werk.

Ruta, managementondersteunerexpand_more

Naast mijn baan als managementondersteuner studeer ik politicologie. Ik had moeite met de stapels studiestof, vooral bij droge theorie en lange artikelen. Ik verloor vaak de draad en bleef hangen in details zonder overzicht.

De cursus snellezen gaf me de tools om efficiënter te lezen en mijn studievaardigheden echt te versterken. Ik leerde technieken om sneller hoofd- en bijzaken te onderscheiden en om beter geconcentreerd te blijven tijdens het lezen.

Het resultaat? Mijn tentamens bereid ik nu gestructureerd voor en ik rond opdrachten sneller af. De combinatie van werk en studie voelt minder zwaar. Ik ben productiever én haal hogere cijfers met minder stress.

Kobus, onderofficierexpand_more

Ik volg een bachelor onderwijskunde naast mijn werk als onderofficier. Vooral het lezen van wetenschappelijke teksten was een worsteling. Ik moest zinnen herhalen, verloor focus en liep achter in mijn studieplanning.

Na de cursus snellezen verbeterden mijn studievaardigheden zichtbaar. Ik leerde mijn leessnelheid verdubbelen zonder begrip te verliezen. Vooral de structuur die je meekrijgt helpt enorm: ik werk nu met een vaste aanpak per tekst.

Ik haal nu deadlines zonder stress en voel me veel zekerder in online discussies. Mijn motivatie is gegroeid omdat ik resultaat zie. Snellezen is voor mij de sleutel geweest tot meer grip op mijn studie.

Guido, bouwkundigeexpand_more

Naast mijn werk in de bouw volg ik de MRE-opleiding. Het lezen van vastgoedrapporten en wetenschappelijke publicaties nam te veel tijd in beslag. Ik raakte snel vermoeid en hield weinig tijd over voor opdrachten.

Met de cursus snellezen leerde ik technieken om teksten doelgericht te scannen en sneller de essentie te begrijpen. Mijn studievaardigheden zijn enorm vooruitgegaan, vooral op het gebied van informatieverwerking en tijdsindeling.

Ik werk nu efficiënter, ben beter voorbereid op colleges en lever opdrachten eerder in. Het mooiste is: ik houd meer tijd over voor mijn gezin. Deze cursus was precies wat ik nodig had om mijn studie weer onder controle te krijgen.

Paulien, facilitair managerexpand_more

Ik volg verschillende inkoopopleidingen naast mijn werk als facilitair manager. Studeren viel me zwaar: ik kwam tijd tekort en worstelde met de hoeveelheid theorie. Ik had nooit geleerd hoe je effectief leert.

Via de cursus snellezen heb ik mijn studievaardigheden echt naar een hoger niveau gebracht. Ik lees nu met meer overzicht, plan slimmer en weet wat ik wanneer moet doen. Het geeft me rust én richting.

In minder tijd haal ik betere resultaten. Ik hoef niet meer tot ’s avonds laat te blokken en houd energie over. Deze cursus was voor mij een gamechanger. Ik gun elke werkende student deze vaardigheden.

Maak van studeren een vaardigheid

Studeren kun je leren. Hoe meer je werkt aan je studievaardigheden, hoe makkelijker het wordt om informatie op te nemen, te begrijpen en toe te passen. Het vraagt oefening, maar de winst in tijd, rust en zelfvertrouwen is groot. Begin klein en bouw stap voor stap verder.

Door bewuste keuzes te maken in hoe je leert – met structuur, focus en slimme technieken – haal je meer uit je studietijd. Of je nu een opleiding volgt, een cursus doet of zelfstudie oppakt: goede studievaardigheden maken het verschil tussen aanmodderen en vooruitkomen.

Wil je direct aan de slag met snellere verwerking van studiestof, meer grip en meer begrip? Ontdek dan de cursus snellezen. Je leert in korte tijd hoe je je leessnelheid verdubbelt en toch alles blijft begrijpen – praktisch, persoonlijk en motiverend.

Over de auteur

Bas Hoorn is expert in effectief werken en leerstrategieën. Als trainer bij Timension begeleidt hij professionals, studenten en teams bij het verbeteren van hun studievaardigheden, productiviteit en informatieverwerking. Hij ontwikkelt en verzorgt trainingen waarin hij praktische technieken zoals snellezen en mindmappen koppelt aan bewezen principes uit de psychologie en onderwijskunde. Met jarenlange ervaring in het trainen van uiteenlopende doelgroepen weet Bas als geen ander hoe je theorie toepasbaar maakt in de praktijk. Zijn aanpak is helder, nuchter en altijd gericht op duurzame verbetering.

Veelgestelde vragen

Wat zijn studievaardigheden?expand_more

Studievaardigheden zijn technieken en gewoontes waarmee je efficiënter leert. Denk aan plannen, samenvatten, concentreren, snellezen en actief herhalen. Ze helpen je om informatie beter te begrijpen, te onthouden en toe te passen in je studie of werk.

Hoe verbeter je je studievaardigheden?expand_more

Je verbetert je studievaardigheden door gerichte technieken aan te leren, zoals de SQ3R-methode, het gebruik van mindmaps en door bewuster te plannen. Ook herhaling en focus zijn belangrijk om informatie beter vast te houden.

Wat is snellezen en hoort dat bij studievaardigheden?expand_more

Ja, snellezen is een belangrijke studievaardigheid. Het helpt je om sneller door teksten te gaan zonder begrip te verliezen. Op onze pagina over snellezen lees je meer over technieken om je leessnelheid en focus te verbeteren.

Hoe houd je beter focus tijdens het studeren?expand_more

Maak een rustige leeromgeving, werk in korte blokken en zet afleidingen uit. Gebruik methodes zoals de Pomodoro-techniek en stel heldere doelen per sessie. Zo blijf je geconcentreerd en haal je meer uit je studietijd.

Welke fouten maken mensen vaak bij studeren?expand_more

Veel mensen lezen passief of herlezen zonder echt na te denken. Anderen markeren teksten zonder ze te verwerken. Beter is het om actief te studeren: stel vragen, maak samenvattingen en overhoor jezelf om je leerstof echt te beheersen.

Helpt snellezen echt bij het onthouden?expand_more

Ja, als je het goed toepast. Snellezen in combinatie met begrip versterkt je leervermogen. In het artikel Sneller lezen met meer begrip lees je hoe je sneller kunt lezen zonder verlies van inhoud.

Welke cursus helpt bij het verbeteren van studievaardigheden?expand_more

Wil je je leessnelheid verhogen, informatie beter verwerken en overzicht houden tijdens het studeren? Dan is de cursus snellezen een slimme stap. Praktisch, resultaatgericht en direct toepasbaar in je studie.

Abonneer je op onze kennisbank

Naam(Vereist)

Cursus Snellezen
Cursus Snellezen
Cursus Snellezen
Lees sneller met dieper begrip.
Lees sneller met dieper begrip.
Ook incompany en maatwerk.
Ook incompany en maatwerk.