Transactionele analyse op de werkvloer

De transactionele analyse: persoonlijkheidstheorie

Jouw huidige gedrag is mede bepaald door je verleden

In je eerste levensjaren neem je besluiten over jezelf en je omgeving. Deze zijn positief of negatief en beïnvloeden de rest van je leven. Negatieve besluiten remmen je ontwikkeling in relatie tot anderen (ik ben niet OK of jij bent niet OK), positieve bevorderen je ontwikkeling (ik ben OK, jij bent OK).

Transactionele analyse: communicatie

Ik ben ok, jij bent ok

Mensen communiceren vanuit een bepaalde houding:

Conflicten ontstaan als iemand met jou communiceert vanuit een houding die jou niet bevalt. Dit gaat ten koste van de inhoud van de communicatie. Vaak meet die ander zich een houding aan waarbij hij of zij uitgaat van ‘ik ben ok, jij bent niet ok‘.

Transactionele analyse: voorbeelden

Attitude en communicatie zijn gerelateerd aan elkaar

Je kunt dingen op verschillende manieren aan iemand vragen. Bijvoorbeeld: ‘Wil je alsjeblieft een glas water voor me meenemen?’. Je benadert de ander hier op een neutrale manier.

Of: ‘Neem water voor mij mee.’. Nu neem je een andere houding aan: ik ben OK, jij bent niet OK. Je communiceert op een manier dat je boven de ander staat. Dit kan leiden tot een wrijving.

Rekening houden met elkaar is belangrijk als je samenwerkt en op moet komen voor je belangen. Denk aan het onderhandelen over welke taken je wel en niet doet. Om die reden worden inzichten uit de transactionele analyse vaak op een praktische wijze geoefend in een training time management. Denk hierbij aan rollenspellen.

Wees assertief en niet agressief

Toon respect voor de ander, ook als de ander respectloos is

Ga uit van de houding ‘ ik ben ok, jij bent ok’. Beschouw elkaar als gelijkwaardig en heb respect voor verschillende opvattingen. Wanneer je probeert jouw opvatting er doorheen te drukken ga je al snel richting ‘ik ben ok, jij bent niet ok’. Als je toegeefijk bent terwijl je eigenlijk standvastig moet zijn ga je al snel richting ‘ik ben niet ok, jij bent ok’.

Transactionele analyse en interactie

De beste interactie gaat uit van gelijkwaardigheid

Bij transactionele analyse let je vooral op de manier van interacteren. Niet zozeer op de feitelijke boodschap. Er wordt uitgegaan van drie prosities van waaruit je kunt communiceren:

• als ouder naar een kind (jezelf boven een ander plaatsen);
• als kind naar een ouder (jezelf onder een ander plaatsen)
• als volwassene naar volwassene.

De laatste manier van interacteren is het meest effectief. (ik ben ok, jij bent ok).